september 2023

Fiat E-Doblò en E-Scudo

Voor de schone toekomst als er alleen maar elektrische bestelwagens de stad in mogen.

Over anderhalf jaar zijn dieselbusjes niet meer welkom in tientallen gemeenten. Schoorsteenvegers, loodgieters, schilders, glaszetters en andere ondernemers, die bij de bedrijven of mensen thuis in de binnenstad werkzaamheden moeten uitvoeren, lopen het risico niet meer met hun bedrijfsauto bij hun klanten te kunnen komen. Dat mag dan alleen maar met een emissie-loze bedrijfswagens, zoals de elektrische bestelbusjes, die we in deze autorubriek bespreken.

Van de bijna één miljoen bestelbusjes, die nu in Nederland rijden,is slechts 1,4% puur elektrisch aangedreven. Op 1 januari 2023 stonden er 14.900 elektrische bestelauto’s geregistreerd en dat is de helft meer ten opzichte van het jaar daarvoor. Veel zijn voor de distributie van goederen in de binnenstad, maar 30% is bouw-gerelateerd transport. Voor de eerste groep is elektrisch rijden zeer gunstig omdat er vaak gestopt en gestart moet worden. De tweede groep, de bouw-gerelateerde ondernemers, zien vooral de hoge investering en kennen de meerwaarde nog onvoldoende. Er is dus wel een sterke groei, maar het vraagt grote investeringen en een aantal ondernemers vraagt zich af -mede door de hoge parkeertarieven en beperkte parkeermogelijkheden – of het misschien bedrijfseconomisch beter is om alleen klanten buiten de binnenstad te bedienen.

Anders denken
Elektrisch rijden vraagt een andere instelling met betrekking tot het altijd bedrijfsklaar hebben van de auto. Snel even brandstof tanken is er niet bij, maar men hoeft ook niet specifiek naar een tankstation te rijden. Veel bedrijfsauto’s staan waarschijnlijk ’s nachts aan de lader en kunnen de volgende ochtend weer hun volledige range rijden. Dat is het meest efficiënte. Mocht er even wat meer stroom nodig zijn, dan even langs de snellader of misschien is er op de werkplek in de stad een laadpaal beschikbaar.

De oor ons gereden bestelauto’s van Fiat, de E-Doblò en de E-Scudo, hebben beiden de snellaad mogelijkheid.

Fiat Doblò
Bij de Fiat E-Doblò zit de laadaansluiting links achterop, omdat aan de rechterkant geen ruimte is vanwege de schuifdeur. Voor werk in de stad is het fijn dat de schuifdeur aan de rechterkant zit, want dan is de laadruimte – bij correct parkeren – veilig vanaf de stoep bereikbaar.

Na volledig opladen van het 50 kWh-accupakket had de E-Doblo tijdens de testperiode ongeveer 270 km bereik (testverbruik 16,8 kWh/100 km) terwijl het WLTP-bereik 280 kilometer is met een topsnelheid van 130 km/h. Na een half uur snelladen,dat tot 100 kW kan, is het accupakket weer tot 80% van de capaciteit opgeladen.

Stroom voor gereedschap vanuit de auto
Handig is dat in de Doblò met een speciaal ontwikkeld stopcontact (e-PTO) het mogelijk is om de elektrische energie te gebruiken voor bijvoorbeeld elektrisch gereedschap. Er is een 12V-aansluiting voor kleine apparaten en optioneel een 230Volt stopcontact. Dan gaat de range voor ritten natuurlijk teruglopen, maar voor een bouwvakker is het natuurlijk heel fijn, als er netstroom in de auto beschikbaar is, want in een stadsappartement is het vaak te krap om goed te kunnen werken met elektrisch gereedschap.

Uiteraard is het rijbereik ook minder als er veel gewicht wordt meegenomen. De fraai afgewerkte laadruimte van de testauto met een inhoud van 3.3 m3 (4.4 m3 voor de versie met lange wielbasis) is gemakkelijk te beladen.Eventueel kan voor lange stukken de rechterstoel ruimte geven. Het laadvermogen van de E-Doblo bedraagt maximaal 800 kilogram en dat is 200 kg minder ten opzichte van de dieseluitvoering vanwege het gewicht van de accu’s. Een aanhanger van maximaal 750 kilogram mag worden aangekoppeld. In het laadruim past tussen de wielkasten past heel praktisch een euro-pallet, die vanuit de achterkant met een heftruck kan worden geladen.

Vlot door de stad
De Fiat E-Doblò is ideaal voor de stad en het nabijgelegen stedelijk gebied. Met de 100 kW sterke elektromotor heeft de E-Doblò een topsnelheid van 130 km/h en een geode wegligging. Meet name is de stad is de souplesse van de aandrijving. Dat geldt voor zowel de Doblò als de Scudo. Het koppel is enorm en men kan zonder te schakelen goed manoeuvreren in krap bemeten omgeving. De draaicirkel is kort en dat helpt in de krappe en drukke binnenstad om ter plekke te komen.

Cabine
Voorin is de Fiat Doblò eenvoudig en functioneel uitgevoerd. Onder de bijrijdersstoel is een bergruimte voor de laadkabel, zodat men niet tussen de lading hoeft te zoeken. De bijrijdersstoel heeft daardoor wel minder verstelmogelijkheden ten opzichte van de bestuurdersstoel.

De uitrusting van de testauto is tegelijkertijd modern en karig. Op de plaats van het centrale beeldscherm is een eenvoudig zwart-wit schermpje te vinden voor de radio en Bluetooth-interface. Een navigatiesysteem of zelfs maar Apple CarPlay of Android Auto zijn niet aan deze basisuitvoering besteed. De Doblò Pro biedt wel de nieuwste infotainment- en connectiviteitsoplossingen met Apple Carplay en kleurenscherm.

Onverwacht, maar wel zeer welkom is het geavanceerde head-up display,die de bestuurder de essentiële informatie in het blikveld toont. De Doble is tevens voorzien van een camera die verkeersborden en de belijning op het wegdek leest. Op het head-up display ziet de bestuurder altijd de maximumsnelheid ter plekke. De ij-ondersteunende elektronica voert subtiele stuurcorrecties uitals de bestuurder buiten de belijning van het wegdek komt. Cruise-control is beschikbaar, maar deze is niet van het moderne type dat automatisch een veilige afstand tot de voorligger bewaart, maar in de stad werkt dat toch niet.

Omdat de dichte tussenwand het zicht in de binnenspiegel blokkeert, is in plaats van de achteruitkijkspiegel een beeldscherm gekoppeld aan camera’s, waarbij de bestuurder kan kiezen voor beeld van recht achter of van rechts naast de auto. Die tweede stand moet men op het beeldscherm instellen en is in de stad met de vele fietsere, die rechts passeren, een grote bijdrage aan de veiligheid. Jammer dat dit knopje niet op het stuurwiel zit, want meestal heeft men het nodig als men alle aandacht voor het verkeer nodig heeft.

De grotere Fiat E-Scudo
Naast de conventionele motoren is de Fiat Scudo nu ook leverbaar met elektromotor. Met de diverse subsidieregelingen kan de investering in een elektrische bestelbus een gemakkelijke manier zijn om geld te besparen en het milieu te ontzien. Een groot aantal ondernemers heeft toch bedenkingen en zien de voordelen, zoals minimaal onderhoud, fluisterstil rijden en geen uitlaatgassen niet. Het is toch fijn als de loodgieter ’s ochtends vroeg fluisterstil en zonder een roetwolk uit te stoten naar de klant in de binnenstad komt rijden?

Bij het basisontwerp van de Fiat Scudo, die overeenkomt met de andere bestelauto’s vanuit het Sellantis concern, is vanaf het basisontwerp rekening gehouden met elektrische aandrijving en daardoor hoeft men geen concessie te doen wat betreft laadruimte. De batterijen van de E-Scudozijn in de vloer verwerkt. De laadruimte van de testauto is keurig afgewerkt en heeft rechte vormen, zodat ieder laatste hoekje kan worden benut. Omwille van de prijs kiest Fiat niet voor ergonomische hoogstandjes. Het is aan de klant om de bus aan te passen aan de beoogde klus. Het rijklaar gewicht van de E-Scudo (L1H1) bedraagt 1.913 kg, het maximum toelaatbaar gewicht 2.840 kg. De E-Scudo mag een aanhanger van 1 ton trekken.

Rijbereik
Volgens WLTP normen kan de door ons gereden Fiat E-Scudo (L1H1) met 50 kWh accu tot 230 km afleggen. Dat komt redelijk in de buurt van de praktijkwaarde. De aandrijving komt van een 136 pk sterke elektromotor met een koppel van 260 Nm. Daarmee is de bus vlot en goed manoeuvreerbaar in de stad. Het gemiddelde testverbruik is ongeveer 26,9 kWh / 100 km. Men kan ook kiezen voor een duurdere uitvoering met een 75 kWh accu, die 330 km kan afleggen op een volle batterij. De topsnelheid is 130 km/uur en het verbruik, de acceleratie en ook de topsnelheid zijn sterk afhankelijk van de belading van de Fiat E-Scudo.

De Fiat E-Scudo is weer op te laden bij een publiek laadpunt en aan een snellader. De laadaansluiting zit links voorop omdat anders de schuifdeur de stekker zou kunnen raken. Echter, omdat de aansluiting links voorop zit bestaat het risico dat – correct rechts geparkeerd – het passerend verkeer de stekker kan raken en beschadigen. Net zoals bij de Doblò kunnen de laadkabels onder de bijrijdersstoel worden opgeborgen, zodat de kabels geen ruimte voor vracht in beslag nemen.

Interieur
In de bestuurderscabine valt het hoge dashboard op, dat onder een hoek is geplaatst en afloopt richting voorruit. Het interieur biedt veel extra opbergruimte in bakjes en vakjes, zodat niets los in de bus hoeft te slingeren.

De testauto kent weinig opties en alleen het hoogst noodzakelijke is aanwezig. Gelukkig is er wel een uitgebreid infotainment-systeem (audio, communicatie en navigatie) met kleurenscherm. Voor zicht naar achteren bij achteruit rijden is er een camera, die op ditzelfde scherm de beelden geeft. Wat ontbreekt is dodehoekdetectie, alhoewel dat deels wordt goedgemaakt door de bolle vorm van de buitenspiegels. Het klimaatcontrolesysteem werkt naar behoren.

Prijzen
Batterijen zijn duur en daardoor zijn deze elektrisch aangedreven bestelwagens kostbaarder in aanschaf ten opzichte van de dieselvarianten, maar er bestaan belastingvoordelen. Die zijn bij deze bedrijfsauto’s van extra belang om een stimulans te zijn, want het BPM voordeel telt bij bedrijfsauto’s niet.

De geteste Fiat E-Doblò heeft een prijskaartje van € 38.635,- en de geteste Fiat E-Scudo€ 52.671,-.

Conclusie
De rijeigenschappen van de elektrisch aangedreven bestelauto’s zijn optimaal, dankzij de zware baterijen onderin. Met de elektrisch aangedreven bestelauto’s is een grote sprong vooruit gemaakt in comfort en efficiency, waarbij het elektrisch rijden een makkelijke manier is om het groene imago van een bedrijf te verbeteren.

Opel Astra Sports Tourer

We schreven al eerder, dat de nieuwe generatie Opel Astra een grote omwenteling is van General Motors onderdelen naar gedeeltelijk Stellantis onderdelen. We herkennen bij de nieuwe Duitse Opel Astra Sports Tourer veel onderdelen van de Franse Peugeot 308 SW, die we ook al eerder in deze autorubriek hebben beschreven. De nieuwe Opel Astra Sports Tourer is een ruime stationwagon, zoals we die heel vroeger bij de Opel voorgangers kenden als de Caravan-uitvoering van de Opel Kadett en later Astra. We reden de Opel Astra Sports Tourer met 1,2 turbo benzinemotor. Deze 130 pk sterke Astra mag tot 1.200 kilogram trekken. Een caravan kan de nieuwe Astra dus wel trekken.

Met gedeeltelijk Franse onderdelen geproduceerd in het Britse Ellesmere Port is de nieuwe Opel een Europese auto, alhoewel Groot Brittannië nu buiten de EU valt. Het is een echte Opel, want voorop de neus zit namelijk de kenmerkende Opel Vizor. Dit is een verwijzing naar de eerste Opel Manta sportwagen. De Vizor kenmerkt ook de nieuwe Opel Mokka, Crossland en Grandland. Het nieuwe Opel kenmerk zit over de gehele breedte van de neus, die bestaat uit de led-koplampen en een zwart tussenpaneel waarachter alle sensoren voor de verschillende rijhulpsystemen zitten. In tegenstelling tot de elektrische variant zit er bij de testauto ook een grille om de verbrandingsmotor te koelen.

Langer en stoer design
De Opel Astra Sports Tourer is beduidend langer ten opzichte van de hatchback-versie en biedt meer binnenruimte. Ook de wielbasis is bijna 6 cm langer ten opzichte van de nieuwe Opel Astra Hatchback met als gevolg betere beenruimte voor de achterpassagiers. De bagageruimte heeft een inhoud van 597 liter of 1.634 liter bij het neerklappen van de achterbank. De achterkant komt erg overeen met de hatchback met de identieke achterlichten. Alleen de kentekenplaat is naar boven verhuist om een lage tildrempel te genereren.

Modern digitaal dashboard
Twee strak naast elkaar geplaatste 10-inch grote schermen vormen het dashboard. Opel noemt dit het Pure Panel en het geheel lijkt één breed groot scherm. Gelukkig kan men nog steeds met fysieke knoppen belangrijke functies, zoals de klimaatbeheersing, bedienen. De auto is standaard voorzien van draadloze Apple CarPlay en Android Auto.

Het zitcomfort op de AGR-gecertificeerde voorstoelen, die uitgebreid zijn te verstellen, is uitstekend. Het interieur is verder netjes en strak afgewerkt.

Krachtige driecilinder
De 130 pk sterke 1,2-liter driecilinder turbo-benzine motor is behoorlijk pittig. We hadden de duurste, niet-hybride uitvoering met achttraps automatische versnellingsbak. De Astra Sports Tourer is er ook zonder automaat en met een 20 pk minder krachtig afgestelde motor.

De gereden versie was vlot en gaf het gevoel dat er toch elektrische ondersteuning was. Dat is niet het geval, maar er zijn wel krachtiger plug-in hybride versies met 1.6 liter driecilinder motor, waarbij het topmodelzelfs 225 pk systeemvermogen biedt.

Met onze puur-verbrandingsmotor variant was de sprint vanuit stilstand naar de 100 km/uur toch maar slechts9,7 seconden en de topsnelheid bedraagt 210 km/u. Daarbij is de auto opmerkelijk zuinig, want we haalden in de praktijk een gemiddelde van 1 op 17,5.

Prijzen
Ondanks er geen elektrische ondersteuning is, heeft de Opel-motor, dankzij zijn zuinigheid, toch een energielabel B en daarbij beperkt de BPM belasting zich tot ruim vijfduizend Euro. Wil men de schatkist minder spekken, dan moet men kiezen voor een plug-in hybride, waarvan de aanschafprijzen liggen tussen de € 41.699 en € 44.949,-. Deze varianten hebben altijd een 8-traps automaat. De door ons gereden uitvoering zou als PHEV drieduizend Euro meer kosten en 50 pk meer vermogen hebben. Ook geen slechte keuze.
De instapversie met 110 pk kost € 34.699,- en dat is een mooie prijs voor de ruime stationwagon. De auto heeft een mooie sportieve lijn en daarmee zal men zich onderscheiden tussen de hoger gebouwde SUV’s, die echt niet off-road komen en die men al zo veel op de Nederlandse wegen ziet rijden.

Toyota bZ4X

Toyota was pionier met hybride auto’s. Toch liet lang op zich wachter voordat Toyota met de eerste volledig elektrisch aangedreven auto introduceerde. Enerzijds komt dit doordat Toyota werkelijk gelooft, dat de hybride techniek superieur is. Anderzijds is Toyota misschien wat laat met de ontwikkeling van puur elektrische auto’s begonnen. De introductie van het eerste model in de bZ (“beyond zero” wat duidt op nul uitstoot) modelfamilie verliep niet geheel vlekkeloos, maar nu staat er een degelijke, volledig elektrisch aangedreven auto, die aan de hoge Toyota kwaliteitseisen voldoet.

Toyota belooft dat er meer volledig elektrische auto’s volgen op Toyota’s speciaal ontwikkelde batterij-elektrische platform eTNGA (Toyota New Global Architecture). De hier beschreven Toyota bZ4X Business Plus is het eerste model van de nieuwe reeks. De batterij is volledig in het chassis geïntegreerd en daaraan herkent men dat de auto ècht alleen als elektrisch aangedreven auto op de markt zal komen. Een verbrandingsmotor past er gewoonweg niet in. De ‘dedicated’ constructie maakt de Toyota bZ4X een degelijke auto met stijve carrosserie, wat zich vertaalt in goede rijeigenschappen en hoge veiligheid.

Voorwielaandrijving
De geteste Toyota bZ4X heeft voorwielaandrijving. Het concept is samen met Subaru ontwikkeld en Subaru heeft de vierwielaangedreven variant, maar in de duurste Premium uitvoering biedt Toyota ook vierwielaandrijving. De gereden Toyota variant heeft een elektromotor met een vermogen van 150 kW/204 pk en 265 Nm koppel. Hiermee kan de 1885 kg zware batterij-auto in 7,5 seconden vanuit stilstand naar de 100 km/uur sprinten en een topsnelheid van 160 km/uur bereiken.

Met de lithium-ion-batterij met bruto capaciteit van 71,4 kWh heeft de bZ4X (wen maar aan deze cryptische typeaanduiding; ‘4’ staat voor de grootte en ‘X’ voor ‘crossover’) een WLTP-actieradius vanmaar liefst 512 kilometer. In de praktijk haalt men dat echter niet, maar ruim 400 km lukt bij een gemiddeld stroomverbruik van 14,3 kWh.

In de eerste productie zijn auto’s afgeleverd, die – net zoals bij Jaguar destijds bij de introductie van hun eerste volledig elektrische auto – over een traag 1-fase oplaadsysteem beschikten, maar de geteste auto beschikt over (zelfs met lagere aanschafprijs) een driefasen systeem, waarmee de autoaangesloten op een 11kW laadpunt de accu in zes uur en drie kwartier volledig op kan laden. Snelladen kan de Toyota tot 150 kW. De batterij krijgt 10 jaar garantie, maar dat wel tot 300.000 km. Ook de auto krijgt 10 jaar garantie, maar dat tot 200.000 km. Toyota toont met deze degelijke garantie, dat ze vertrouwen hebben in hun eerste volledig elektrisch aangedreven auto.

In de begintijd zijn nog (software) aanpassingen gemaakt, maar inmiddels is de Toyota bZ4X een degelijke auto. Een belangrijke aanpassing is dat nu vier keer per 24 uur een snellader gebruikt kan worden. Dat was twee keer en dat kan te weinig zijn bij een lange (vakantie)rit. Het beperken van het aantal malen opladen op een snellader is om de batterijkwaliteitsachteruitgang van de Panasonic lithium-ion-batterij te beperken. Toyota is in ieder geval zo eerlijk om dat te zeggen. Bij andere automerken spreekt men niet daarover, hebben een kortere garantietermijn op de accu, en hebben dezelfde lithium-ion batterijen aan boord.

Ruime SUV
Dat de auto specifiek voor elektrische aandrijving is ontworpen merkt men aan de grote wielbasis en de enorme binnenruimte. De Toyota bZ4X is 4,68 meter lang met een wielbasis van 2,85. De forse breedte van 1,86 is nodig voor de batterij, maar geeft ook ruimte in het interieur. Daardoor is op de achterbank ruimte voor drie volwassenen.

De maten lijken op de populaire RAV4, maar de bZ4X biedt veel meer ruimte. De achter passagiers hebben veel beenruimte. Ook de derde achter-passagier, die in het midden zit, want de vloer is vlak.

Er is geen bergvak voorin (frunk), maar de laadkabels kan men onder bodem van de in totaal 452 liter grote bagageruimte bergen. Een aanhangerwagentrekker is de bZ4X niet. Men mag er slechts een maximaal 750 kg zware aanhanger achter koppelen 

Modern infotainment systeem
Het 12,3-inch infotainmentsysteem van Toyota ziet er gelikt uit, met fraaie graphics, navigatie en uiteraard ondersteuning van Apple CarPlay en Android Auto. Hoewel de auto er vrij conservatief uitziet, is het dashboard achter het stuur ongebruikelijk futuristisch. De klokken staan namelijk bovenop de stuurkolom. Met zo’n dasboard zou men het yoke stuurwiel zoals in de onlangs in de Rozet beschreven Tesla Plaid verwachten, maar gelukkig heeft Toyota het bij een gewoon rond stuurwiel gehouden.

Conclusie
Is de Toyota bZ4X de eerstevolledig elektrisch aangedreven auto van Toyota. Het is een auto zonder extremen en zal velen aanspreken, want een gemiddeld grijze auto verkoopt in Nederland zeer goed. De bediening, het bereik, het weggedrag en de ruimte zijn ongeveer gelijk aan die van een soortgelijke auto met verbrandingsmotor. Tegelijkertijd geniet de koper wel van de rust, de superieure prestaties en de lage kilometerprijs van een elektrische auto. En daarmee heeft de bZ4X zijn doel bereikt: elektrisch rijden net zo gewoon maken als het rijden met iedere andere Toyota. Een sterk punt is ook, dat Toyota vlot kan leveren. Wij reden de Toyota bZ4X Business Plus edition met een prijskaartje van € 51.090 (fiscale waarde € 49995,-) die goed zal aansluiten bij de wensen van de zakelijke rijder. De vanafprijs is nu € 48.995,-. In de laatste maanden is de auto iets goedkoper geworden.

De Toyota bZ4X maakt de overstap naar elektrisch rijden makkelijk. Een grappig accessoire is het Solar Roof Panel, waarbij de bZ4X een zonnepaneel op het dak heeft, dat op jaarbasis tot 1.800 kilometer aan range bij kan laden, puur en alleen door de zon. Dus niet binnenzetten bij zonnig weer.